Pomoc społeczna

Pomoc społeczna umożliwia przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych tym, którzy nie są w stanie sami ich pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomoc społeczna wspiera ich w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.

PRAWO DO ŚWIADCZEŃ POMOCY SPOŁECZNEJ

Pomocy społecznej na zasadach określonych w Ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j Dz.U. z 2021r. poz.2268) udziela się osobom i rodzinom, w szczególności z powodu:

1. Ubóstwa
2. bezdomności
3. sieroctwa
4. bezrobocia
5. niepełnosprawności
6. długotrwałej lub ciężkiej choroby
7. przemocy w rodzinie
8. potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności
9. bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych i wielodzietnych
10. trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy
11. trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego
12. alkoholizmu lub narkomanii
13. zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej
14. klęski żywiołowej lub ekologicznej

Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej mają osoby i rodziny, które spełniają kryterium dochodowe przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednej z wyżej wymienionych w punktach 1-14 okoliczności.

Do ustalenia, czy rodzina lub osoba ubiegająca się o pomoc społeczną spełnia kryteria dochodowe uprawniające do otrzymania określonego zasiłku przyjmuje się, od dnia 1 stycznia 2022 r.następujące kwoty :

1. na osobę samotnie gospodarującą – 776 zł
2. na osobę w rodzinie – 600 zł

Od dnia 1 stycznia 2022 r. wartość dochodu odpowiadająca miesięcznemu z 1 hektara przeliczeniowa, która istotna jest przy ustalaniu uprawnień rolników i ich rodzin do świadczeń z pomocy społecznej wynosi 345 zł.

Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej pomniejszoną o :

• miesięczne obciążenia podatkiem dochodowym od osób fizycznych
• składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz ubezpieczenie społeczne
• koszty uzyskania dochodu
• kwotę alimentów świadczoną na rzecz innych osób

Przyznanie świadczenia musi być poprzedzone przeprowadzeniem wywiadu środowiskowego w miejscu zamieszkania, stałego pobytu lub czasowego pobytu. Pracownik socjalny przeprowadzi rozmowę, pozwalającą na dokonanie oceny sytuacji życiowej osoby/rodziny, występujących problemach i zakresu potrzeb. W świetle obowiązujących przepisów dotyczących pomocy społecznej rodzina – to osoby spokrewnione lub nie spokrewnione, pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące. Dlatego pracownik socjalny będzie pytał nie tylko o informacje związane z wnioskodawcą, ale również o osoby wspólnie zamieszkujące i gospodarujące. Pracownik socjalny oprócz danych dotyczących posiadanych źródeł dochodów, sytuacji zawodowej, zdrowotnej, rodzinnej może domagać się złożenia oświadczenia o posiadanym stanie majątkowym. Odmowa złożenia takiego oświadczenia może być podstawą do odmowy przyznania świadczenia.

Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Dlatego też pracownik socjalny może przeprowadzić lub zlecić innemu ośrodkowi przeprowadzenie wywiadu środowiskowego u najbliższej rodziny w celu ustalenia możliwości pomocy zarówno materialnej jak i usługowej, w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym.

FORMY ŚWIADCZEŃ

Świadczenia pieniężne

• Zasiłek celowy, specjalny zasiłek celowy

Może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej w szczególności na pokrycie całości lub części kosztów zakupu żywności, leków, opału, odzieży, drobnych remontów i napraw w domu, a także na koszty pogrzebu. W szczególnie uzasadnionych przypadkach może być przyznany osobie lub rodzinie przekraczającej kryterium dochodowe- specjalny zasiłek celowy w wysokości nie przekraczającej odpowiednio kryterium osoby samotnie gospodarującej lub rodziny

• Zasiłek okresowy

Przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, osobom samotnym, których dochody są niższe od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodzinie, jeżeli dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny. Okres na jaki Ośrodek przyznaje zasiłek zależy od okoliczności sprawy.

• Zasiłek stały

Przysługuje pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej lub pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowitej niezdolności do pracy (orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności). Osoby te nie mogą przekroczyć ustawowych kryteriów dochodowych. Kwota zasiłku nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie.

Świadczenie niepieniężne

• Praca socjalna

Świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym. Prowadzona jest z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia i wzmocnienia aktywności i samodzielności życiowej osób. Praca socjalna może być prowadzona w oparciu o kontrakt socjalny lub projekt socjalny. W pracy socjalnej wykorzystuje się metody i techniki, które nie naruszają godności osoby i jej prawa do samostanowienia i prowadzona jest bez względu na dochód.

• Interwencja kryzysowa

Stanowi zespół działań podejmowanych na rzecz osób i rodzin, w tym rodzin dotkniętych przemocą, tak aby zapobiegać powstawaniu lub pogłębianiu się dysfunkcji. Jest niezależna od dochodu. W ramach interwencji udziela się w szczególności poradnictwa oraz schronienia, przyznania niezbędnego ubrania jak również gorącego posiłku.

• Poradnictwo specjalistyczne

Poradnictwo specjalistyczne, w szczególności prawne, psychologiczne i rodzinne świadczone jest osobom, które mają trudności lub wykazują potrzebą wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych bez względu na posiadany dochód.

• Usługi opiekuńcze

Osobom, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych, a są jej pozbawione, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych .Usługi te są odpłatne a wysokość odpłatności za usługi jest zróżnicowana ze względu na sytuację osobistą i materialną świadczeniobiorcy i członków jego rodziny. Zakres usług ustalany jest na podstawie zaświadczenia lekarskiego. Jeśli stan zdrowia osoby wymaga całodobowej opieki istnieje możliwość umieszczenia osoby w Domu Pomocy Społecznej.

CO WARTO WIEDZIEĆ

Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej zobowiązane są do współdziałania z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu ich sytuacji życiowej.

Brak współdziałania z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, odmowa zawarcia kontraktu socjalnego, niedotrzymanie jego postanowień, nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną, odmowa wykonywania prac społecznie użytecznych lub odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymanie świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.

W przypadku stwierdzenia marnotrawienia przyznanych środków może nastąpić ograniczenie świadczenia, odmowa ich przyznania lub przyznanie w formie świadczeń niepieniężnych.